شرکت هایی که می خواهند مزیت رقبای خود را به دست بیاورند نیاز به درک مشتریان و نیازهای منحصر به فردشان دارند. با ارئه خدمات مشتریان در سطح بالاتری از مشتریان خود، کسب و کارها قادر به حفظ یک مزیت رقابتی و هدف قرار دادن مشتریان جدید هستند. شناسایی بخش‌های متفاوت بازار را، بخش‌بندی بازار می‌گویند. بخش‌بندی توانایی بیشتری برای برآورده کردن نیازهای مشتریان خود به کسب‌وکارها می‌دهد.

با این وجود، همه مشتریان یکسان نیستند و هرکدام دارای مشخصات و خصوصیات منحصر به فردی هستند که ممکن است در هیچ‌یک از مشتریان دیگر یافت نشود.

الزامات بخش‌بندی بازار

برخی شرکت‌ها بخش‌بندی بازار را نادیده گرفته و با مشتریان خود بطور یکسانی برخورد می‌کنند و در زمان بازاریابی این شرکت‌ها گروهی خاص یا بخش‌های مشخصی از بازار را هدف قرار نمی‌دهند، بلکه فقط یک پیام برای همه مشتریان خود دارند.

 

برای اینکه شرکت‌ها قادر باشند بازار خود را هدف قرار دهند، باید بتوانند بخش‌های منحصر به فرد خود را شناسایی کنند. برای شناسایی بخش‌بندی‌ها شرکت‌ها باید بدانند که بخش‌بندی بازار شامل چه مواردی است. معیارهای متفاوتی همچون قابلیت دسترسی، اندازه‌گیری، همگن و ناهمگن بودن برای سنجش بخش‌ها وجود دارد. نتیجه یک بخش‌بندی خوب شامل شناسایی مشتریان با تشابهات بسیار در یک بخش، و تفاوت‌های بیشتری نسبت به بخش‌های دیگر خواهد بود.

 

شناسایی بخش‌های متفاوت بازار را، بخش‌بندی بازار می‌گویند.
محمد تقی کریمی

 

بخش‌بندی جغرافیایی
شرکت‌ها می‌توانند بخش‌بندی بازار را بر اساس عوامل جغرافیایی ایجاد کنند. بخش‌بندی جغرافیایی برای کسب‌وکارها بسیار سودمند است. این عامل به شرکت‌ها در شناسایی و مجزا سازی بازار به بخش‌هایی بر اساس زبان، جمعیت، آب و هوا و شیوه زندگی کمک می‌کند.

بخش‌بندی جمعیت‌شناسی
شامل تقسیم بازار به گروه‌های کوچکتر بر اساس متغیرهایی نظیر سن، جنسیت، خانواده، اندازه خانواده، درآمد، شغل، تحصیلات، مذهب، نژاد و ملیت است.

بخش‌بندی روانشناختی
بازار را به گروه‌هایی براساس طبقه اجتماعی، سبک زندگی و ویژگی‌های شخصیتی بخش‌بندی می‌کند. این بخش‌بندی بر اساس این فرضیه است که محصولات و برند‌هایی که یک شخص خریداری می‌کند منعکس کننده خصوصیات رفتاری و الگوهای زندگی افراد است. فعالیت‌ها، علایق و نظرسنجی‌ها ابزارهایی برای اندازه‌گیری شیوه زندگی افراد هستند.

بخش‌بندی رفتاری
بر اساس آگاهی مشتری نسبت به یک محصول خاص، استفاده از آن محصول و پاسخشان نسبت به آن محصول است. این مزیت کمک می‌کند تا از متغییرهای مرتبط با آن محصول استفاده کنیم.

بخش‌بندی بازار صنعتی
بر خلاف مصرف‌کنندگان خرد، مصرف‌کنندگان صنعتی بر اساس ویژگی‌های کمتری بخش‌بندی می‌شوند. بازارهای صنعتی بر اساس ویژگی‌هایی مانند موقعیت مکانی، نوع شرکت و ویژگی‌های خرید بخش‌بندی می‌شوند.

هنگام بخش‌بندی مشتریان صنعتی، مکان یک مشتری می‌تواند در جهت تعریف یک بخش استفاده شود. این امر ممکن است برای حمل و نقل و تحویل کالا بسیار مهم باشد. مشتریان در یک منطقه جغرافیایی خاص ممکن است شرایط مشابهی داشته باشند.

مشتریان می‌توانند بر اساس نوع شرکت بخش‌بندی شوند. به عنوان مثال، بخش‌ها را می‌توان بر اساس اندازه شرکت، نوع صنعتی که در آن فعالیت می‌کند و معیارهای خرید ایجاد کرد.

خصوصیات خرید نیز می‌توانند برای تعریف بخش‌بندی استفاده شوند، خصوصیاتی مانند حجم خرید یا تاریخ خرید.